MAHAKAMA Kuu Kanda ya Mbeya imetilia shaka hali ya kisheria ya mkataba wa ushirikiano wa kiuchumi na kijamii kati ya serikali ya Tanzania na Dubai kuhusu uwekezaji katika bandari ya nchi hiyo. Mahakama iliibua suala hili wakati wa kusikilizwa kwa kesi ambapo mawakili wa pande zote mbili waliwasilisha vipengele vitano muhimu vinavyounda kiini cha kesi hiyo, wakitaka uamuzi kutoka kwa mahakama.
Moja ya hoja kuu za mzozo ni iwapo waliotia saini mkataba huo walikuwa na mamlaka ya kisheria kufanya hivyo. Baada ya kuzingatia hoja hizo, mahakama iliongeza kipengele cha sita kuchunguza iwapo mkataba huo unastahili kuwa mkataba halali kwa mujibu wa sheria zinazosimamia mikataba.
Kesi hiyo ilifunguliwa na mawakili wanne kutoka mikoa tofauti ambao ni Alphonce Lusako, Emmanuel Chengula, Raphael Ngonde na Frank Nyalus dhidi ya serikali ya Tanzania. Washitakiwa katika kesi hiyo ni pamoja na Mwanasheria Mkuu wa Serikali ambaye ni mshauri wa sheria wa serikali, Waziri wa Ujenzi na Uchukuzi, Katibu Mkuu wa Wizara ya Ujenzi na Uchukuzi na Katibu wa Bunge la Tanzania ambaye ndiye mtendaji na mratibu. wa shughuli za Bunge.
Kesi hiyo ilipangwa kuanza kwa pingamizi la serikali la kutaka mahakama isikilize shauri hilo, lakini baadaye serikali iliondoa pingamizi hilo ili kuharakisha kusikilizwa kwa kesi ya msingi. Timu ya wanasheria wa serikali ilieleza kuwa waliamua kuondoa pingamizi hilo ili kuruhusu usikilizaji wa haraka wa kesi kuu kwa maslahi ya umma wa Watanzania.
Katika kikao hicho, mawakili hao walibainisha mambo matano ambayo ni muhimili wa kesi hiyo, ikiwamo iwapo kusainiwa, kuwasilishwa bungeni, na kupitishwa kwa mkataba wa Tanzania na Dubai kumekiuka vifungu mahususi vya sheria za nchi kuhusu umiliki wa rasilimali na mali, ushirikishwaji wa wananchi katika kuidhinisha mikataba, na mambo mengine ya kikatiba.
Hata hivyo, mzozo ulizuka kati ya pande hizo mbili kuhusu iwapo suala la waliotia saini wana mamlaka ya kisheria lijumuishwe kuwa mojawapo ya vipengele muhimu vya kesi hiyo. Mahakama ilizingatia suala hili kama jambo muhimu ambalo lilihitaji kushughulikiwa.
Kufuatia hoja zilizowasilishwa, mahakama iliamua kujumuisha swali la iwapo makubaliano hayo yanastahili kuwa mkataba kwa mujibu wa sheria ya mkataba. Nyongeza hii ilileta jumla ya idadi
ya vipengele muhimu vinavyobishaniwa kufikia sita.
Kesi hiyo inahusu iwapo makubaliano kati ya Tanzania na Dubai yalizingatia taratibu za kisheria katika kuchagua njia ya manunuzi kama ilivyoainishwa katika Sheria ya Manunuzi. Mawakili wanaoiwakilisha serikali walidai kuwa hoja hii haikujumuishwa katika madai ya awali.
Mahakama iliahirisha kesi hiyo hadi siku inayofuata, ambapo pande zote mbili zitawasilisha hoja na majibu yao kuhusu vipengele sita muhimu. Kesi hiyo inapinga uhalali wa mkataba huo ikidai kuwa baadhi ya vifungu vya mkataba huo vinakiuka sheria za umiliki wa rasilimali na mali za taifa, katiba ya nchi na vilipitishwa na bunge bila ushiriki wa kutosha wa umma.
Mkataba huo uliotiwa saini na Waziri wa Ujenzi na Uchukuzi, Profesa Makame Mbarawa, kwa niaba ya Serikali ya Tanzania, na kuidhinishwa na Rais Samia Suluhu Hassan, baadaye ulipitishwa na Bunge la Tanzania Juni 10, 2023.
#mwanachi
#KonceptTvUpdates
