Utawala wa kisheria unathibitisha makubaliano ya nchi mbili kati ya Tanzania na Dubai katika hatua kubwa ya kisheria.
Mahakama Kuu Kanda ya Mbeya, Tanzania imetoa uamuzi madhubuti wa Mkataba wa Ushirikiano wa Kiuchumi na Kijamii kati ya Serikali ya Tanzania na Dubai (IGA), ikitupilia mbali mapingamizi yaliyotolewa na walalamikaji.
Uamuzi wa mahakama hiyo uliotangazwa Alhamisi, Agosti 10, 2023, ulitolewa na jopo la majaji watatu, likiongozwa na Jaji Dunstan Ndunguru, pamoja na Mustafa Ismail na Abdi Kagomba.
Madai yaliyoshughulikiwa katika uamuzi wa mahakama hiyo ni pamoja na madai kuwa baadhi ya vifungu, kama vile Ibara ya 2, 4(2) vinakinzana na Katiba ya nchi, hasa ibara ya 1, 8, na 28(1) na (3), na iwapo IGA imehitimu kama mkataba chini ya Sheria ya Mkataba wa nchi. Mahakama, hata hivyo, ilidai kuwa IGA haingii ndani ya wigo wa kandarasi zinazodhibitiwa na Sheria ya Mkataba.
Jaji Ndunguru alisisitiza kuwa Dubai ndiyo yenye mamlaka ya kushiriki mikataba hiyo, na walalamikaji walishindwa kuonyesha kizuizi chochote cha Dubai kuingia mikataba ya ushirikiano wa uwekezaji.
Ikishughulikia wasiwasi kuhusu ukiukaji unaoweza kutokea wa Kifungu cha 64 cha Sheria ya Manunuzi, mahakama ilisema kuwa IGA ni mkataba wa kimataifa, na hakukuwa na shughuli za ununuzi ndani ya mfumo wa mkataba huu.
Iwapo walalamikaji waliamini Mamlaka ya Bandari Tanzania (TPA) ilihusika katika manunuzi, walipaswa kuijumuisha TPA katika kesi yao. Hivyo, mahakama ilitupilia mbali hoja hii pia. Kuhusu ufahamu wa umma na mashauriano ya kutosha, mahakama ilitambua kuwa Kifungu cha 63 kinalipa Bunge mamlaka ya kuidhinisha mikataba ya kimataifa, ikiwa ni pamoja na IGA.
Mahakama ilisema, kwa kuzingatia hali ya sasa, matumizi ya majukwaa ya mtandaoni kwa ajili ya kusambaza habari yalifaa. Mahakama ilishikilia kwamba utendaji wa ndani wa Bunge haupaswi kuingiliwa na kutaja mifano ya kesi mbalimbali za nje zilizounga mkono msimamo huu.
Mahakama ilihitimisha kwa kusema kuwa, licha ya ukiukwaji wa taratibu, inajizuia kutathmini iwapo mapungufu hayo yaliathiri uhalali wa makubaliano hayo, kwani ni lazima yabaki ndani ya mipaka ya mamlaka yake.
Hivyo, mahakama ilitupilia mbali hoja hii pia. Mahakama ilikiri kuwa Kifungu cha 20(1) cha IGA kinakiuka Sheria za Ulinzi wa Rasilimali, kwani kinaeleza kuwa migogoro inayotokana na utekelezaji wa miradi inapaswa kupelekwa nje ya nchi.
Ingawa mahakama ilitilia shaka kujumuishwa kwa kifungu hiki, ilibainisha kuwa Kifungu cha 22 cha IGA kinaruhusu marekebisho, na kufanya dosari hii ndogo isitoshe kubatilisha makubaliano.
#KonceptTvUpdates
